Bệnh dại là bệnh viêm não tủy cấp tính do vi rút, lây truyền từ động vật sang người chủ yếu qua vết cắn, cào, liếm của động vật mắc bệnh (thường là chó, mèo). Cho đến nay bệnh dại chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Khi lên cơn dại, tỷ lệ tử vong gần như 100%. Tuy vậy bệnh dại trên người có thể phòng và điều trị bằng vắc xin và huyết thanh kháng dại, Tiêm vắc xin dại cho cả người và động vật (chủ yếu là chó) là biện pháp hiệu quả để phòng, chống bệnh dại.

             Các dấu hiệu cơ bản để nhận biết bệnh Dại:

             Khi bị nhiễm vi rút Dại, bệnh có rất nhiều triệu chứng biểu hiện, thường được chia ra làm 3 giai đoạn chính: 

             Giai đoạn 1: Thời kỳ ủ bệnh của vi rút và là điều kiện, môi trường để cho vi rút phát triển. Thời kỳ ủ bệnh của vi rút khoảng từ 20 - 60 ngày cho đến 90 ngày, và thời gian dài hay ngắn phụ thuộc vào vết cắn, vết cắn càng gần thần kinh trung ương thì thời gian ủ bệnh càng ngắn. Ngoài ra có một số trường hợp có thể có thời gian ủ bệnh đến hàng năm. 

             Giai đoạn 2: Đây là thời kỳ khởi phát, thời gian trước khi phát bệnh từ 2 đến 4 ngày người bệnh có cảm giác đau nhức vết cắn, sưng tấy lên. Những dấu hiệu này lan rộng theo hệ thống thần kinh và hệ thống bạch huyết, đồng thời kèm theo một số triệu chứng như: bồn chồn, nóng nảy, cáu giận la hét vô cớ…

             Giai đoạn 3: Thời kỳ toàn phát, đây là thời kỳ bệnh bắt đầu phát triển rất mạnh và có 2 thể lâm sàng:

              - Thể hung dữ - bệnh nhân tăng kích thích: sợ nước, hốt hoảng; cơn co giật; co thắt thanh quản và cơ hô hấp; ngừng tim, ngừng thở. Rối loạn thần kinh thực vật: sốt cao, đồng tử giãn không đều, tăng tiết, hạ huyết áp thế đứng. Triệu chứng điển hình: sợ gió, sợ nước, sợ ánh sáng. Giữa hai cơn, bệnh nhân vẫn tỉnh táo. Bệnh tiến triển nhanh chóng hôn mê, ngừng thở, ngừng tim. Thường tử vong trong 2 đến 4 ngày sau khi lên cơn vì liệt cơ hô hấp.

- Thể bại liệt - thường ít gặp hơn và nếu gặp thì sẽ xuất hiện hiện tượng liệt rất nhanh sau những cơn co thắt. Lúc đầu có thể dị cảm ngay vết cắn, đau cột sống, đau nơi bị cắn, liệt tiến triển lan toả lên chi trên, mất phản xạ gân xương, liệt cả cơ cổ, mặt lưỡi (gây sặc), liệt các cơ hô hấp. Tử vong chậm hơn thể hung dữ, có thể kéo dài từ 2 - 20 ngày.B 

                   Để chủ động phòng chống bệnh Dại, người dân cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

              - Người dân hạn chế nuôi chó, mèo. Nếu nuôi phải tiêm phòng bệnh Dại định kỳ theo hướng dẫn của cơ quan Thú y. Vật nuôi phải được nhốt, không được thả rông; khi đi ra ngoài phải được rọ mõm, không cho trẻ đùa nghịch với chó, mèo đặc biệt là khi chúng đang ăn, đang bị ốm, v.v.

              - Khi tiêm vắc xin phòng bệnh Dại, yêu cầu phải tuân thủ: Tiêm đủ liều, đúng lịch, không uống rượu bia, không dùng thuốc Corticoid và thuốc ức chế miễn dịch.

               - Theo dõi tình trạng con vật sau khi cắn người trong vòng 2 tuần (ốm, chết, lên cơn Dại…) để có hướng xử lý tiếp theo.

                - Không tiếp xúc với con vật bị Dại hoặc nghi Dại; Không mua bán, vận chuyển chó mèo ra, vào vùng dịch.

                 -  Báo ngay cho chính quyền, cơ quan thú y tại địa phương để có biện pháp tiêu hủy chó mèo bị Dại; cách ly theo dõi động vật nghi Dại; tiêm phòng Dại cho động vật khỏe mạnh sống trong vùng dịch.

                    Trong trường hợp bị chó, mèo cắn, việc cần phải làm ngay là:

              1. Rửa và xối nước ngay vào vết cắn liên tục trong vòng 15 phút với nước sạch và xà phòng đặc.

              2. Sát khuẩn vết cắn với thuốc sát trùng như cồn y tế, cồn i-ốt (thuốc đỏ) nếu có, hạn chế làm dập vết thương và không băng kín vết thương.

              3. Đến ngay Trung tâm Y tế gần nhất để được tư vấn và tiêm vắc xin phòng bệnh Dại kịp thời. Tuyệt đối không tự chữa hoặc nhờ thầy lang khám chữa.

              4. Nếu chó, mèo cắn người, cần thông báo ngay cho cán bộ thú y xã và trưởng khu phố để giúp bắt chó lại.

Vì sức khỏe của cộng đồng, toàn dân chung tay phòng, chống bệnh dại trên người!