Xã Xuân Bắc là 1 trong 9 xã của
huyện Xuân Trường có làng nghề truyền thống phát triển lâu đời. Với các nghề đặc
trưng như nghề mộc, nghề làm nem thính, nghề làm bún, nghề làm sâu dâu và khâu
nón lá. Có thời kỳ phát triển khá mạnh, thu hút nhiều lao động tham gia nhưng
cũng có thời điểm bị thu hẹp lại. Tuy nhiên, hiện nay, được sự quan tâm, đầu tư
của chính quyền địa phương, hầu hết các gia đình cơ sở sản xuất ở làng nghề
truyền thống đều đang khôi phục, tiếp cận thị trường bằng việc cải tiến sản phẩm,
thay đổi mẫu mã, tìm hướng đi mới.
Khâu nón là một trong những nghề truyền
thống lâu đời của xã Xuân Bắc. Trước đây, hầu như cả xã nhà nào cũng làm nghề
khâu nón nhất là vào thời điểm nông nhàn. Thời điểm cực thịnh, nghề nón lá ở
Xuân Bắc thường xuyên có từ 80-90% số hộ tham gia. Hộ ít thì có 1 - 2 người, hộ
nhiều thì cả nhà 4 - 5 người tham gia. Ngày nay, do nhiều yếu tố, nghề khâu nón
truyền thống mặc dù không phồn thịnh như những năm trước nhưng vẫn thú hút hàng
trăm lao động tham gia. Mỗi xóm có vài chục tay kim chuyên khâu nón. Nón Xuân Bắc
có mặt ở khắp các chợ trong huyện như chợ Bắc, chợ Trung, chợ Cát, chợ Bùi và
sang cả các chợ Hoành Nha, Hoành Nhị huyện Giao Thuỷ; chợ Cồn, chợ Bể, huyện Hải
Hậu.
Bên cạnh nghề khâu nón, nghề
chế biến lâm sản và làm bánh kẹo ở xã Xuân Bắc cũng đã có từ xa xưa, được người
dân làng nghề giữ gìn và phát triển, vừa phù hợp thị hiếu của thị trường mà vẫn
giữ được nét riêng của địa phương để giữ gìn và phát triển làng nghề bền vững
trong những năm qua.
Đảng uỷ, UBND xã Xuân Bắc đã
thực hiện nhiều biện pháp, tạo điều kiện cho các hộ làm nghề tiếp cận với các
nguồn vốn vay ưu đãi, chủ động phối hợp với các ngành chức năng tổ chức các lớp
dạy nghề, truyền nghề, quan tâm công tác bảo vệ môi trường làng nghề. Nhiều hộ
nông dân sản xuất kinh doanh giỏi đã thành lập các tổ hợp tác, tổ nghề nghiệp
nhằm liên kết, mở rộng quy mô, tăng hiệu quả sản xuất kinh doanh. Hiện xã đang
duy trì 2 mô hình nghề nghiệp và tổ hội nghề nghiệp: sản xuất kinh doanh chế biến
gỗ và tổ đan hàng thủ công mỹ nghệ thu hút hơn 50 thành viên tham gia trong những
năm qua.
Để giữ nghề và sản phẩm của
làng nghề được tiến xa hơn nữa thì không chỉ cần đôi bàn tay khéo léo, niềm đam
mê sáng tạo mà làng nghề cũng cần có thêm sự hỗ trợ về vốn, tạo thương hiệu
liên kết sản xuất. Những khó khăn vẫn còn đó nhưng Xuân Bắc hiện nay, đâu đâu
cũng thấy rộn rã, không khí sản xuất kinh tế phát triển, bộ mặt nông thôn từng
ngày thay đổi. Xã Xuân Bắc phấn đấu trở thành một trong những địa phương phát
triển mạnh và bền vững trong huyện, tỉnh./.